نخستین خشت دستساز در محوطه ازبکی استان البرز یافت شده است که تاریخ آن به ۹ هزار سال پیش بازمیگردد.
این محوطه دارای یک قدمت ۹۰۰۰ ساله است و نخستین خشت دست ساز بشر نیز در این محوطه یافت شده است .محوطه ازبکی آغاز معماری مدون مردمی است و پس از طرح گفت و گوی تمدنها توسط ایران یک خشت از این محوطه به سازمان ملل متحد تقدیم شد. محوطه باستانی ازبکی که بخشی از شهرستان نظرآباد را تشکیل میدهد، در روستایی به همین نام قرار دارد که نخستین خشت دستساز را به جهان معرفی کرده است. بخشهایی از این محوطه باستانی را کارشناسان مرکز باستانشناسی ایران در سال ۱۳۴۸ مورد شناسایی قرار داده و در سال ۱۳۵۲ به شماره ۹۵۵ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رساندهاند.